| |
БЕЛЬСКІ ГОСТІНЭЦЬ
НА СТАРОНКАХ КАМУНІКАТУ
|
Gdzie znajdował się bielski
zamek? Stoją w miastach starodawnych: Drohiczynie, Mielniku, Surażu, Góry Zamkowe. Nikt nie kwestionuje, że z tymi wzniesieniami i okalającym je terenem związane są dzieje obiektów obronnych oraz rezydencji możnych i władców do szesnastego wieku włącznie. Również bielszczanie od wielu pokoleń są przekonani, że na Górze Zamkowej lub Łysej Górce znajdował się zamek obronny. Dawna tradycja nazywała go nawet „zamkiem królowej Bony”, inna przypisywała go królowi Stefanowi Batoremu, który ponoć stąd miał wypuszczać się na łowy do Puszczy. Starsi mieszkańcy wspominają jeszcze o zasłyszanej legendzie o cerkwi na górze stojącej, która zapadła się pod ziemię. Kto w noc wielkanocną przyłoży tu ucho do ziemi, może usłyszeć bicie dzwonów...
> падрабязна <
|
БЕЛЬСКІ
ГОСТІНЭЦЬ № 19-20 |
ДА ВЫТОКАЎ ТОЕСНАСЦI
На сёлетнiх канiкулах рэдакцыя “Бельского Гостiнця” падалася на сентыментальнае падрожжа да вытокаў нашай народнай тоеснасцi, менавiта на беларускае Палессе – прарадзiму славян i племенi дрыгавiчоў. Гэтую незвычайную, магiчную краiну я не раз перасякала ў сваiх думках, бачыўшы дрымучыя балоты i багабойных, працавiтых людзей. Яны з балотамi зжылiся праз вякi i ўмелi з iмi жыць у згодзе. Камунiстычная улада iх з гэтага дару, але i пракляцця прыроды, абрабавала. Але злым не ўдалося знiшчыць духа ў палешукоў, iхняй культуры i мiлагучнай рускай мовы палескай, якая так нас зачаравала. Гэтая мова i людзi, што ёю карыстаюцца, сапраўды ажывiлi нам палескую краiну.
А заехалi мы там не на машыне, але проста i экалагiчна – на роварах, сляды якiх пакiнулi ў Высокiм, Жабiнцы, Стэпанках, Кобрыню... Так пасля многiх кiламетраў цяжкай дарогi па асфальце i...
> падрабязна <
|
■ Dom mieszczanina ■ Мельнiцкi круг добрых iдэй
■ Inwentarz czyli Opisanie Maiątku Nosela Berkowicza ■ Miasto Bielsk profesora Józefa Jaroszewicza
■ „Город Бeльск” ■ Słowniczek terminów małozrozumiałych
■ Jak w Boćkach murowaną cerkiew budowano ■ Słownik języka wsi Chraboły – Zeszyt V (wkładka)
■ Колiсь то было вэсёло ■ Ohulki z okolic Puszczy Ladzkiej
■ Wieś Krzywa w tkactwie i malarstwie ■ Rajsk cerkiewny ■ Rower – moja duma...
> падрабязна <
|
■ Podlaskie
korzenie Aleksandra Łosia ■ Слядамі
падляшскай архітэктуры ■ Jak w Boćkach
murowaną cerkiew budowano ■ Мое
воспомінанія - М. Багіньскі ■ Ludmiły
Antychowicz-Wołyniec powroty do korzeni ■ Mieszkańcy
Bielska w 1831 roku ■ Як браты Кандрацюкi
будавалi хату V ■ Энцыклапедыя
святых месцаў і цудоўных іконаў ■ Słownik
języka wsi Chraboły - zeszyt IV (wkładka) ■ "Nasza
Seminaria" z Trześcianki ■ З рускім
вясельлем у Ломжы ■ Muzeum małej Ojczyzny
zaprasza...
> падрабязна <
|
■ Wolne miasto Bielsk ■ Widowska posiadłość wójtów bielskich ■ Widowo w 1902 roku ■ Materiały do dziejów wsi Widowo ■ Юбілейныя ўрачыстасці ў Відаве ■ Прывітанні з Камянеччыны ■ Ужык... Дівэрык... Золовка... ■ Мое воспомінанія - М. Багіньскі ■ Беженьство - воспомінае Т. Осташэвіч ■ Słownik języka wsi Chraboły - zeszyt III (wkładka) ■ Losy bieżenców ■ Як браты Кандрацюкi будавалi хату IV ■ Падляшскі Гербоўнік ■ Культурны Гладыш ■ Kunszt dawnych cieśli ■ Spis powszechny w Pasynkach ■ Олекшы - вёска баярская...
> падрабязна <
|
Jesienią 1501 r. w Mielniku nad Bugiem zebrało się znamienite grono dostojników Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej, aby radzić o przyszłości tych dwóch państw. Osobą numer jeden był Aleksander, wielki książę litewski, który po śmierci swego brata Jana Olbrachta został wybrany na króla polskiego. W Mielniku ostatecznie zatwierdzono jego status jako głowy dwóch połączonych unią państw. Magnaci ustalili, że ogólnego władcę będzie wybierać wspólny polsko – litewski sejm z siedzibą w Piotrkowie, bez potrzeby zbierania sejmu w Wilnie. W praktyce takie postanowienie oznaczało likwidację dynastii Jagiellonów i danie głosu decydującego dla arystokracji polskiej (jej na sejmie była by większość). Oprócz tego akt unii mielnickiej zakładał wprowadzenie dla obydwu państw wspólnej
waluty...
> падрабязна <
|
Testamenty
mieszczan Antychowiczów
■ Гісторыя скарбу з вёскі Піліпкі
■ Паданні аб вараскім князю Туры
■ Skąd nazwa Biała Ruś?
■ Jak Góra Zamkowa stała się znowu Łysą
Górą?
■ Drzewa pomnikowe w Bielsku Podlaskim
■ Belgradzka noc
■ Як браты Кандрацюкі будавалі
хату ■ O wsi Orzeszkowo w Radio BIS
■ Czy w Hajnowskim herbie nie będzie już krejzegi?
■ Tur wita na rogatkach Bielska
■ Вздовш Нарвы > падрабязна <
|
Ponad pięćset lat temu w urokliwej dolinie zwanej Hajem, na skraju mrocznych lasów oddzielających terytorium miejskie od Starostwa bielskiego (wieś Piliki) i dóbr prywatnych (Lewki, Podbiele, Knorydy, Mokre), obok niewielkiej osady zbudowano młyn i dwór. Miejscowość zwano już od dawna Studziwodami, zapewne od zimnej - studzionoj wody, która wypływała z licznych źródeł w tymże Haju. Pisana historia wsi rozpoczyna się dopiero na początku XVI w., kiedy dobra zaczęły należeć do jednego z najbogatszych rodów Podlasia – Siehieniewiczów. Urokliwą miejscowość polubili następni jej właściciele – Pietrankowie, Wiszowaci, Sarnaccy, Wyszyńscy, upiększając swoją posiadłość parkiem i ogrodem. A sama wieś oddalona tylko dwieście...
> падрабязна <
|
Tamara Sołoniewicz była białoruskim inteligentem z krwi i kości. Podlasie i Białostocczyzna miała ich wielu. W swej długiej historii takowych posiadał i Bielsk. Jednym z nich był Jarosław Wasiljewicz Kostycewicz. Któż ze starszych bielszczan nie znał tego zacnego człowieka, urodzonego w 1896 r. w podbielskich Pasynkach? Rodzina jego była związana z tą wsią od kilku pokoleń. Pradziad Jarosława, o. Adam Kostycewicz, proboszcz cerkwi w Pasynkach był jednym z najważniejszych działaczy cerkiewnych I poł. XIX. Dziad – o. Andrzej Kostycewicz znany był w okolicy jako dobry gospodarz parafii i lekarz-samouk, do którego z poradą zjeżdżali się ludzie z połowy powiatu. Ojciec – o. Bazyli Kostycewicz, magister
filologii, swe aktywne lata spędził w parafii w Pasynkach,
seminarium dla nauczycieli w Trześciance...
> падрабязна <
|
Мiхала Шаховiча ведалi амаль у кожнай падляшскай вёсцы, куды ён дайшоў за зборам легендаў, расказаў, прыказак, загадак, тэмаў для рэпартажаў. Народжаны ў Саках каля Бельска вельмi ўзлюбiў сваю Малую Бацькаўшчыную. Падляшша, iх людзi i мясцовасцi былi галоўнай тэмай яго матэрыялаў у „Беларускiм Календары”, „Нiве” i „Кантрастах”. Рэпартажы пiсаў ён з вялiкай любоў’ю да сваiх людзей. I што яшчэ вартае ў iх падкрэслення, Мiхась Шаховiч стараўся да кожнай тэмы падрыхтавацца паводле гiстарычных крынiц. Вось для прыкладу ў ягоным рэпартажы пра бельскую ПШ нр 3, якi паказаўся ў „Беларускiм Календары” за 1977 г. аўтар дае вельмi змястоўную гiсторыю школы з 1944 г...
> падрабязна <
|
З Бельска ў Тураў – гiстарычную сталiцу беларускага Палесся – 300 км. Здаецца i не так далёка, чатыры гадзiны добрай язды самаходам. Калi аднак глянем на мапу, пабачым, што раздзяляе нас ад Турава дзяржаўная мяжа. А яна аддаляе нас ад яго цi не больш двух разоў. Бельск з Туравам спалучае многае. У раннiм сярэднявеччы Тураў быў цэнтрам племянi дрыгавiчоў, таксама продкаў нашых падляшукоў. Тураўскае княства, якое ўзнiкла ў Х ст. свае ўплывы расцягвала да Бельска. Падобна было з праваслаўнай епархiяй ў Тураве, якой пэўны час падлягала Падляшша. Прапануем вам, дарагiя чытачы, сустрэчы з гiсторыяй Турава. Нашым спадарожнiкам будзе Андрэй Котлярчук, радавiты туравец, гiсторык з расiйскага Бранска.
> падрабязна <
|
Свята Хрышчэння Гасподняга неадлучна звязанае з абрадам вялiкага пасвячэння вады. У гэты дзень менавiта, калi Iiсус Хрыстос прыняў на Iярдане хрышчэнне ад св. Iаана Хрысцiцеля, усе праваслаўныя людзi стараюцца прынесцi ў хаты асвячаную вaду. Паводле даўняй традыцыi гаспадар пасвячае ёю дом i гаспадарку, а на ўсiх дзверах пiша крэйдаю крыжыкi. Веруючыя ведаюць, што пасвячаная вада захоўвае цудоўныя ўласцiвасцi, лечыць ад хвароб, не псуецца i не мутнее. Хто быў на палесцiнскiм Iярдане той ведае, што зелянкаватая вада, якая ў iм плыве, ўзятая ў бутэльку становiцца празрыстаю.
> падрабязна <
|
Panią Ludmiłę Jermakowicz (1913-1997) znali chyba wszyscy rodowici bielszczanie. Na pewno znali ją uczniowie bielskich szkół, bo prawie z każdą z nich była w jakiś sposób związana. Swą służbę bielskiemu szkolnictwu, bo właśnie służbą można nazwać jej pracę, rozpoczęła w 1944 r. jako dyrektorka Szkoły Powszechnej nr 2. Jest to w prostej linii poprzedniczka obecnej Sz.P. nr 3. W szkole tej wykładano język białoruski, szkołą białoruską powszechnie ją nazywano. Białoruski charakter szkoła miała jednakże tylko do 1946 r., kiedy to administarcyjnie wyrugowano z niej język białoruski. Ludmiła Jermakowicz pozostała w „Dwójce”, angażując się w budowę nowego budynku (obecnie Sz.P. nr 1).
> падрабязна <
|
Шосты ўжо раз спатыкаемся на..., а дакладней у „Бельскiм Гостiнцёвi”. У гэтым нумары будзем зноў у Бельску, Шасталах, Галадах ды Кнаразах. Заглянем таксама ў Краснэ Сэло, Аўгустово, Бранск i свет казкi пра багатага Марка. Упершыню друкуем, дарагiя чытачы, шмат Вашых рысункаў. Змяшчаем кароткiя бiяграфii некаторых асобаў, якiя стваралi гiсторыю Бельска. У такi спосаб можна прадстаўляць i гiсторыю iншых падляшскiх гарадоў.
Наступны нумар нашага часопiса пакажацца ў верасню. Вельмi нам шкада на такi час развiтвацца з чытачамi. Затое пастараемся, каб наступны нумар быў таўсцейшым i цiкавейшым.
Пакуль, жадаем вам шчаслiвых i спакойных веснавых
> падрабязна <
|
■
Na ratunek bielskiej architekturze drewnianej ■ На паратунак старой бельскай архiтэктуры ■ Рох Сiкорскi i яго успамiны ■ Школьны ганчар ■ Poznawanie swych rodowodów to rzecz święta ■ Historia rodu Piotrowskich ■ Шасталы - вёска мешчанская ■ Гербы падляшскiх местаў ■ Прывiлей на хэлмiнскiя правы места Нарвы ■ Wozniesieński monaster w Narwi ■ Dlaczego Mickiewicz został sławnym ■ Беженство, або колi нашы дiеды i прадiеды былi дiтьмi ■ Легенда про Лубкув млiн ■ Хрысцiны або паважны стан жанчыны ■ Колыханкi з Рыбол ■ Powędrować po Polesiu
> падрабязна <
|
■
Беженство... Росказ Яна Нэсторука ■
Werstok - wieś na skraju Puszczy Białowieskiej ■
Wędrująca Pieśń ■ Meльнiцкiм Гасцiнцам да Быстрых
■ Мае Быстрэ
■
Грыневiцкiя краявiды ■ Летнiк у Грынiевiчах Вялiкiх
■ Ignacy Daniłowicz
■ Нестар Перэвой - Залатая кнiга пра вёску Кнаразы
■ Весiельны песнi з Плескуў
■ Геральдычны куточак ■ Герб Аўгустова ■ Тоponimia Wólki Wygonowskiej
■ Выбарчае смецце ■ О książce
■
Падзяка гайнаўскiм лiцэiстам
■ Коляадка > падрабязна <
|
Благавешчанне Прасвятой Дзевы Марыi - свята добрай весткi нараджэння на свет Сына Божага. Гэта першае, вялiкае веснавое свята. Хаця прырода яшчэ не выбухнула зеленню i не заграла спевам птушак, ужо можам сустрэць веснавых прадвеснiкаў. У сонечныя днi над палямi ўзлятаюць жаваранкi... На свае адвечныя гнёзды прылятаюць буслы... Гаспадары выходзяць араць, сеяць ды валачыць. Найбольш любiмым прадвеснiкам вясны ў беларусаў-падляшукоў з’яўляецца бусел. Нiдзе хiба бусла так не паважаюць. Нiдзе хiба бусел не ёсць так цесна звязаным з Благавешчаннем, як на Падляшшы. Вельмi часта ўпершыню можна яго пабачыць менавiта на гэтае свята
> падрабязна <
|
Пасля нялёгкай працы падрыхтоўкi першага нумару, наступiў доўгачаканы момант публiчнага з'яўлення часопiса. I не абы-перад кiм, i не абы- дзе, а на тэатральных Сустрэчах "Зоркi" у Нарве. A дакладна - каб заставiць факт для гiсторыi - трэцяга лютага г.г.
Хаця Рэдакцыя не сабралася ў поўным складзе, бо не хапала незаменнага Марка Хмура ды Давiда Рошчэнкi, але Валя Бабулевiч, Iрэна Кулiк, Мiхал Стэпанюк i нiжэйпадпiсаны хiба някепска справiлiся з прэзэнтацыяй. Галоўны стрыжань поспеху, вiдаць у тым, што ўсе прысутныя Рэдактары былi удзельнiкамi Сустрэч. А "Бельскi Гостiнэць" гэта пакрысе дзiця Сустрэч. Таму i Сустрачане прынялi часопiс як роднага члена сваёй сям'i.
> падрабязна <
|
|