|
|
|
Ασόκα βασιλιάς
|
|
|
Ασόκα (~290 - 232 π.Χ.)
Ο Ινδός αυτοκράτωρ Ασόκα καθιέρωσε το Βουδισμό ως επίσημη θρησκεία του ινδικού κράτους και πήρε στην ινδική ιστορία θέση αντίστοιχη με αυτή που κατέλαβε περί τα 550 χρόνια αργότερα ο Μεγ. Κων/νος στην ιστορία του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους και στο Χριστιανισμό. Ο Ασόκα ανέβηκε στο θρόνο ως διάδοχος του πατέρα του το έτος 273 π.Χ. και απελευθέρωσε ολόκληρη την ινδική ήπειρο από διάφορους κατακτητές. Η ιστορία της νήσου Κεϋλάνης (Σρι Λάνκα) εκείνης την εποχής ταυτίζεται με τους απελευθερωτικούς πολέμους του Ασόκα. Τελευταίες κατακτήσεις του ήταν οι τεράστιες περιοχές των σημερινών Αφγανιστάν και Βελουχιστάν, τα οποία αποτελούσαν ακόμα ελληνιστικά βασίλεια των Σελευκιδών και ενσωματώθηκαν πλέον στο ινδικό βασίλειο. Διάφοροι βουδισιτκοί θρύλοι αναφέρουν ότι ο Ασόκα έμεινε στην εξουσία 37 έτη. Πρόγονός του πρέπει να ήταν ο βασιλιάς Σαντρόκοτος, με τον οποίο συναντήθηκε ο Μεγ. Αλέξανδρος κατά το σύντομο πέρασμά του από ινδικά εδάφη.
Οι εμπειρίες του ευαίσθητου Ασόκα από τις αιματηρές συγκρούσεις για την απελευθέρωση των Ινδιών, τον προσανατόλησαν σε πνευματικές ασχολίες και σταδιακά αφοσιώθηκε στο Βουδισμό, ο οποίος ήταν μεν γνωστός στις Ινδίες, αλλά μόνο στο επίπεδο μιας θρησκευτικής αίρεσης. Οι προκάτοχοι του ινδικού θρόνου ήταν από ουδέτεροι ως αδιάφοροι απέναντι στο Βουδισμό, ενώ ο Ασόκα υποστήριξε με κρατικούς πόρους τα βουδιστικά μοναστήρια και τους ιεραποστόλους μέχρι τις απόμερες περιοχές της ινδικής χερσονήσου και την Κεϋλάνη, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί ο Βουδισμός σε θρησκεία με παγκόσμια εμβέλεια.
Κάποια εποχή εξέδωσε ο Ασόκα αυτοκρατορικές εντολές (έδικτα), οι οποίες σκαλίστηκαν με απόφασή του σε βράχους και στήλες στη γλώσσα των Βράχμι. Η γλώσσα αυτή περιέπεσε όμως σταδιακά σε αχρηστία και μετά από μερικούς αιώνες δεν ήταν πια δυνατόν να διαβαστούν οι επιγραφές. Από τον 5ο μ.Χ. αιώνα μεταφέρθηκαν στήλες με επιγραφές των εδίκτων σε ανάκτορα βασιλιάδων για διακόσμηση, χωρίς να κατανεί κανείς τη σημασία τους. Μόλις το 1837 κατάφερε ο 'Αγγλος James Prinsep να αποκωδικοποιήσει τη γραφή των Βράχμι και να διαβάσει το περιεχόμενο των εδίκτων. Από το κείμενο αυτών των εντολών προκύπτει ότι ο Ασόκα ήταν ένας πνευματικός άνθρωπος με μακρόπνοες πολιτιστικές βλέψεις. Οι περισσότερες πληροφορίες για τον ίδιο προκύπτουν από αυτές τις καταγραφές.
Ένας βουδιστικός θρύλος αναφέρει ότι ο Ασόκα παραιτήθηκε από το θρόνο, έγινε μοναχός και περιφερόταν φτωχός και αβοήθητος για να διδάξει. Από πρωτογενείς πηγές προκύπτει όμως με βεβαιότητα ότι κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πραγματοποιήθηκε μία βουδιστική σύνοδος με στόχο την καταδίκη αιρετικών απόψεων και τον καθορισμό της ορθόδοξης βουδιστικής πίστης.
Σημαντική φαίνεται να ήταν η συμβολή του Ασόκα και στην Αρχιτεκτονική. Ενώ ο Μεγασθένης, απεσταλμένος του Σέλευκου στην αυλή του παππού του Ασόκα, βασιλιά Καντραγκούπτα, περιγράφει τα ανάκτορα και τα σπίτια της πόλης ως ξύλινες κατασκευές, μεταγενέστεροι Κινέζοι μοναχοί περιγράφουν τα ανάκτορα του Ασόκα ως λιθόκτιστα. Φαίνεται ότι στην εποχή του Ασόκα εισήχθη στην Ινδία η πέτρα ως δομικό υλικό. Αυτή η υπόθεση εξηγεί και το γεγονός ότι δεν έχουν εντοπιστεί σ' αυτή την τεράστια χώρα κτίρια και γλυπτά προγενέστερα της εποχής του Ασόκα, αν και υπάρχουν πολιτισμικά ευρήματα 3 και 4 χιλιάδων ετών π.Χ. Φαίνεται ότι λόγω της συγκριτικά ταχείας καταστροφής του ξύλου, κατέρρεαν τα ξύλινα κτίρια το πολύ σε μερικούς αιώνες.
|
|
|
|
|
|
|
