|
|
|
Γαλιλέου Γαλιλέος
|
|
|
Galileo Galilei (1564 - 1642)
Γεννήθηκε στην Πίζα και πέθανε στο Αρκέτρι, κοντά στη Φλωρεντία. Ήταν καθηγητής στη γενέτειρά του, στην Πάδοβα επί 18 έτη και από το 1610 πάλι στην Πίζα. Ο Γαλιλαίος θεμελίωσε με τα πειράματά του για την ελεύθερη πτώση των σωμάτων και τις ταλαντώσεις του εκκρεμούς την ονομαζόμενη σήμερα «Κλασική Μηχανική» και γενικότερα τη Φυσική. Οι παρατηρήσεις του ουρανού και των πλανητών από τον Γαλιλέο με ένα τηλεσκόπιο, άνοιξαν το δρόμο για τη σύγχρονη Αστρονομία. Ανακάλυψε τις φάσεις του πλανήτη Αφροδίτη, τους πρώτους 4 δορυφόρους του πλανήτη Δία, τις ηλιακές κηλίδες, καθώς επίσης τους δακτύλιους γύρω από τον πλανήτη Κρόνο. Ο Γαλιλαίος διατύπωσε επίσης πρώτος την εκτίμηση ότι ο γαλαξίας αποτελείται από ένα πλήθος αστέρων.
Οι παρατηρήσεις των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος έκαναν τον Γαλιλέο ένθερμο υποστηρικτή του ηλιοκεντρικού συστήματος του Κοπέρνικου, πράγμα που τον έφερε σε σύγκρουση με την εκκλησία, η οποία τού συνέστησε να σταματήσει να διδάσκει τις ηλιοκεντρικές αρχές που ήταν δήθεν αντίθετες με την Αγία Γραφή, βάζοντας ταυτόχρονα το βιβλίο του Κοπέρνικου στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων. Στην πραγματικότητα, η εκκλησία υπερασπιζόταν, χωρίς να έχει αρμοδιότητα, τις απόψεις του Αριστοτέλη και άλλων αρχαίων Ελλήνων αστρονόμων, τους οποίους όμως σε άλλες περιπτώσεις συκοφαντούσε. Λόγω του βιβλίου «Διάλογος» (Dialogo sapra i dui massimi sistemi del mondo) που έγραψε ο Γαλιλαίος και κυκλοφόρησε το 1632, το οποίο περιέχει σύγκριση των πλανητικών αρχών τού Πτολεμαίου και του Κοπέρνικου, προκλήθηκε τεράστια αναστάτωση, πρώτον επειδή ήταν γραμμένο στα ιταλικά και όχι στα λατινικά, άρα θα διαβαζόταν από τον απλό λαό και δεύτερον, επειδή ο Γαλιλαίος υπερασπιζόταν σ' αυτό με σαρκασμό σε βάρος της εκκλησίας τις αρχές του Κοπέρνικου. Έτσι, εκλήθη ο μεγάλος ερευνητής σε απολογία! Το 1633 αναγκάστηκε να παραδεχτεί δημόσια τις «πλάνες» του για το ηλιοκεντρικό σύστημα και έτσι διέφυγε την καταδίκη σε θάνατο από την «Ιερά Εξέταση». Καταδικάστηκε όμως σε κατ' οίκον περιορισμό, χωρίς χρονικό όριο.
Ο θρύλος αναφέρει ότι, εξερχόμενος ο Γαλιλαίος από την αίθουσα όπου συνεδρίαζε η «Ιερά Εξέταση», αναφώνισε «και όμως γυρίζει», εννοώντας την περιστροφή της γης και ανακάλεσε έτσι την αναγνώριση της δήθεν πλάνης του. αυτό το επεισόδιο δεν τεκμηριώνεται όμως από κανένα ιστορικό στοιχείο. Το έτος 1982, 350 χρόνια μετά τη δίκη του Γαλιλαίου, ομολόγησε η εκκλησία το σφάλμα της για την καταδίκη του μεγάλου πρωτοπόρου ερευνητή και ο πάπας ζήτησε «συγγνώμη» για την αδικία που έγινε. Έτσι η εκκλησία αναγνώρισε κι αυτή μόλις το 1982 ότι ισχύει το ηλιοκεντρικό και όχι το γεωκεντρικό σύστημα, όταν η επιστήμη είχε προ πολλού ξεφύγει από αυτό το δίλημμα και γνώριζε ήδη ότι το πλανητικό μας σύστημα δεν είναι, παρά ένα αμελητέο υποσύνολο μέσα στο μεγάλο γαλαξία και μέσα στο πλήθος των γαλαξιών του σύμπαντος.
Ο Γαλιλαίος έγινε στην παγκόσμια συνείδηση σύμβολο του τολμηρού, ελεύθερα σκεπτόμενου επιστήμονα, ο οποίος περιγράφει τη φύση σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του και όχι με βάση ιδεολογικο- φιλοσοφικές αντιλήψεις. Η προσωπικότητα του Γαλιλέου θέτει και το χρονικό όριο, μετά από το οποίο άρχισε εκ των πραγμάτων να υποχωρεί η αξίωση της εκκλησίας να ελέγχει και καθοδηγεί τις επιστημονικές ανακαλύψεις, σύμφωνα με ιδεολογικές ή προσωπικές αντιλήψεις του πάπα ή μεμονωμένων ιεραρχών. Αυτή η αργή αλλά σταθερή υποχώρηση της εκκλησίας την οδήγησε κάποια στιγμή σε αναδίπλωση και παρακολούθηση από θέσης ουραγού πλέον της έκρηξης των επιστημών που άρχισε με την Αναγέννηση.
|
|
|
|
|
|
|
